شناخت امنیت اقتصادی (و رابطه آن با امنیت ملی)، موضوعی است که در همه کشورها و از جمله ایران اهمیت زیادی دارد، زیرا امنیت اقتصادی به‌عنوان زیربنا و بستری مناسب برای توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور مطرح است و بدون دستیابی به آن، ارکان مهم توسعه اقتصادی، یعنی سرمایه‌گذاری، تولید، اشتغال، صادرات و…، با ظرفیت کامل و در کوتاه‌ترین زمان ممکن تحقق نمی‌یابند. به‌طور متقابل در شرایط فقدان امنیت اقتصادی در جامعه، نارسایی‌ها و چالش‌های گوناگونی مانند رکود اقتصادی، بیکاری، تورم، گسترش اقتصاد غیررسمی، قاچاق، نارسایی در توزیع کالاها و خدمات، خروج سرمایه‌ها و فرار مغزها، به‌کارگیری سرمایه‌ها و پس‌اندازها در بازارهای غیررسمی و دلالی، و بالاخره کاهش شدید بهره‌وری ملی و تشدید بیکاری و رکود در جامعه حاکم خواهد ‌شد. این شرایط نامساعد می‌تواند به سایر ابعاد جامعه مانند حوزه‌های اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و امنیتی سرایت کند و در صورت فقدان مدیریت صحیح حوزه اقتصاد، باعث بروز مشکلات مختلف در دیگر ابعاد زندگی اجتماعی جامعه شود.

بنابراین، امنیت اقتصادی را باید به‌عنوان یکی از اهداف عالی نظام حکمرانی دانست که تقویت آن زمینه گسترش سرمایه‌گذاری، تولید، کسب‌وکار، بهبود وضعیت معیشتی مردم و در نهایت، عدالت اجتماعی را فراهم ساخته و جمهوری اسلامی ایران را با اقتداری بیشتر، به الگویی برای دولت‌ها و ملت‌های اسلامی در منطقه تبدیل می‌کند.

تحقق اهداف مرتبط با تقویت امنیت اقتصادی در کشور، نیازمند شناخت عمیق و دقیق ماهیت، چگونگی و چرایی امنیت اقتصادی و رابطه این موضوع با سایر مسایل مهم در کشور و سطح بین‌المللی بوده و نیاز است رابطه علی و معلولی بین امنیت اقتصادی و دیگر موضوع‌های مهم اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و… تبیین شود، زیرا در هر مسأله و موضوعی، درک تمام ابعاد و سطوح ارتباطی و برنامه‌ریزی سنجیده و هدف‌دار، نیازمند شناخت عمیق و داشتن تحلیل دقیق مسیرهای اثرگذاری امنیت اقتصادی و اثرپذیری آن از سایر متغیرهای داخلی و بین‌المللی است.

پژوهشکده امنیت اقتصادی تدبیر در راستای رسالت پژوهشی خود با عنایت به کمبود متون و مطالعات علمی قابل اتکا و منسجم در حوزه امنیت اقتصادی، اقدام به تالیف و ترجمه متون تخصصی در این حوزه می‏نماید.

محتوای حاضر ترجمه کتابی با عنوان «ارتباط اقتصاد و امنیت ملی: مطالعه موردی کشور هلند^[۱]» است. این کتاب حسب درخواست دولت هلند و اهمیت موضوع به اندیشکده رند سپرده شده است. در این کتاب تلاش شده با روشی ساختاریافته، مدلی برای درک روابط در سطح استراتژیک بین اقتصاد و امنیت ملی ارائه شود. بر اساس چهارچوب مفهومی ارایه شده در این کتاب که متناسب با کشور هلند طراحی شده، پنج سؤال زیر مورد توجه قرار گرفته که این متن به دقت سعی در پاسخگویی بدان‏ها داشته است. سوالات مذکور عبارتند از:

۱-     امنیت ملی چگونه تعریف می‌شود و ادبیات بین‌الملل چه پیشنهاد‌هایی درباره مؤلفه‌های اصلی آن ارائه می‌کند؟

۲-     از ادبیات علمی (دانشگاهی) چه چیزی درباره ارتباط بین اقتصاد هر کشور و جنبه‌های مختلف امنیت ملی آن آموخته می‌شود؟‌ کدام عوامل و سازوکارهای علّی را می‌توان در این زمینه شناسایی کرد؟

۳-     تأثیر ویژگی‌ها و عوامل زمینه‌ای بر این ارتباط چیست؟

۴-     پاسخ به پرسش‌های ۲ و ۳ تحقیق درباره عوامل و ویژگی‌های مؤثر بر رابطه متقابل بین اقتصاد و امنیت ملی هلند، چه اطلاعاتی برای ما فراهم می‌کند؟

۵-     عملکرد هلند با توجه به این عوامل اقتصادی چگونه است؟ کدام جریان‌ها یا تحولات را می‌توان شناسایی کرد؟ این عوامل برای امنیت ملی هلند چه معنایی دارند؟

کتاب مذکور قطعاً حاوی دلالت‏های مناسبی برای تدقیق در مطالعات حوزه امنیت اقتصادی کشور دربردارد؛ لذا پیشنهاد می‏شود این مطالعه به عنوان نمونه‏ای از کارهای تحقیقاتی در این حوزه، مورد مطالعه و بررسی کامل قرار گرفته و از آن به عنوان الگویی برای بومی‏سازی متغیرهای مربوطه در حوزه امنیت اقتصادی استفاده شود.

امیدواریم محتوای علمی حاضر، شناخت مناسبی را از انواع چارچوب الگویی و روش‏شناختی مطالعات امنیت اقتصادی در اختیار محققان، کارشناسان، تصمیم‏سازان و تصمیم‌گیران قرار دهد.